بسته به کشوری که از آن مهاجرت میکنید، این امکان وجود دارد که از گرفتن ویزای تحصیلی آلمان معاف شوید اما به محض ورود به این کشور، برای تحصیلات بیش از 90 روز همچنان به اخذ مجوز اقامت نیاز دارید.
تعداد افراد خارجی که آلمان را برای تحصیل انتخاب میکنند، همه ساله رو به افزایش است. اکثر دانشجویان بینالمللی پیش از این که به آلمان بیایند و تحصیلاتشان را شروع کنند، ابتدا باید در کنسولگری آلمان در کشور خود ویزای دانشجویی بگیرند.
آیا برای تحصیلات در آلمان به گرفتن ویزا نیاز است؟
- برای تحصیلاتی که طی 3 ماه به پایان میرسند، به ویزای شینگن نیاز دارید.
- برای تحصیلاتی که بیش از 3 ماه طول میکشند، به ویزای ملی آلمان نیازمند خواهید بود.
اگر با ویزای ملی وارد آلمان شوید، باید با مراجعه به اداره مهاجرت، مدت اقامتتان را از طریق اخذ مجوز اقامت در آلمان برای تحصیل را تمدید کنید. این کار باید هنگامی که ویزای ورودتان همچنان معتبر است، صورت گیرد. اولین کاری که باید به عنوان یک دانشجوی بینالمللی انجام دهید، این است که ببینید برای تحصیل در آلمان مشمول اخذ ویزا میشوید یا خیر. اگر ملزم به گرفتن ویزا باشید، باید با توجه به مدت و ماهیت برنامههای تحصیلیتان درخواست ویزا بدهید.
انواع ویزاهای تحصیلی آلمان
ویزای آلمان برای طیف مطالعاتی گستردهای از جمله مقطع کارشناسی یا بالاتر از آن کارشناسی ارشد صادر میشود. این ویزا همچنین شرکت در دورههای سنجش پیش آکادمیک یا دورههای غیر آکادمیک زبان آلمانی را مورد پوشش قرار میدهد.
سه نوع ویزای دانشجویی آلمان وجود دارد که میتوانید برای آنها درخواست دهید:
- ویزای دانشجویی آلمان: این یک ویزای دانشجویی استاندارد برای دانشجویان بینالمللی است که در یکی از دانشگاههای رسمی کشور آلمان ثبتنام کردهاند و آماده شروع تحصیلاتشان در یک برنامه دانشگاهی آلمان هستند.
- ویزای متقاضی دانشجو شدن در آلمان: اگر میخواهید به شکل حضوری برای پذیرش و ثبت نام در یک دانشگاه آلمان اقدام کنید، به این نوع ویزا نیاز دارید. این ویزا به متقاضی اجازه تحصیل در آلمان را نمیدهد و فقط برای فرایند پذیرش دانشگاهی در آلمان معتبر است.
- ویزای دوره زبان آلمانی: برای فراگیری یک دوره زبان آلمانی در کشور آلمان به این نوع ویزا احتیاج خواهید داشت.
موارد مورد نیاز برای گرفتن ویزای دانشجویی آلمان
مهمترین موارد مورد نیاز در فرایند گرفتن ویزای دانشجویی آلمان به شرح زیر است:
اسناد تقاضای ویزا
- پر کردن کامل فرم درخواست ویزای ملی آلمان همراه با امضا
- داشتن پاسپورت معتبر
- دو فتوکپی از پاسپورت
- شناسنامه
- عقدنامه ازدواج (در صورت تاهل)
- گواهی تولد فرزند (در صورت داشتن)
- بیش از سه عکس پاسپورتی
- فتوکپی از عناوین اقامتهای پیشین در آلمان (در صورت داشتن)
- گواهی تمکن مالی (به آلمانی: Finanzierungsnachweis ) که شامل سپرده 11208 یورویی در یک حساب مسدودشده در بانکی آلمانی است.
- تعهدنامه و مدارک سوابق درآمدی و داراییهای مالی والدین
- تعهدنامه از سوی یک شخص مقیم آلمان. این تعهدنامه توسط یک شخص مقیم آلمان که قرار است هزینههای شما در طول دوران تحصیل را پرداخت کند، در اداره ثبت اطلاعات اتباع بیگانه گرفته میشود.
- گواهی اعطای بورسیه که باید میزان هزینههایی که پوشش میدهد را مشخص کند.
- ضمانت بانکی که باید از طریق یک بانک شناخته شده آلمانی گرفته شود.
مدارک پذیرش دانشگاه
- تاییدیه پذیرش تحصیلات که توسط ارائهکننده آموزش عالی معتبر در آلمان صادر میشود. این مدرک، نشان دهنده زمان شروع تحصیل و زبان آموزشی است.
- مدرک پذیرش مشروط و دوره فشرده معتبر. این نامه باید ثبات کند شما پیش از گرفتن پذیرش نهایی دانشگاه، حتما یک دوره فشرده زبان و تایید شده را پشت سر گذاشتهاید. این دوره باید بیش از 6 ماه به طول بیانجامد و درسهایش نباید کمتر از حداقل 18 ساعت در هفته باشد. این مدرک شامل نامهای از uni-assist، تاییدیه پذیرش تقاضای دانشجویی، ارتباط با دانشگاه در مورد شرایط پذیرش نهایی و مدرک پرداخت دوره زبان همراه با مکانی ثابت طی دوره است. این پرداختی باید حداقل سه ماه ابتدایی دوره را پوشش دهد.
- تاییدیه پذیرش در دوره مقدماتی دانشگاه. این مدرک شامل پذیرش مشروط در دانشگاه، نامهای از uni-assist، تاییدیه پذیرش تقاضای دانشجویی، ارتباط با دانشگاه در مورد شرایط پذیرش نهایی و مدرک تاییدیه به عنوان شرکتکننده در دوره است.
مدارک تحصیلات گذشته
- اصل مدرک دیپلم
- گواهی مدرک تحصیلی (جهت تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و PhD)
- بیمه سلامت دانشجویی
- مدرک صلاحیت ورود به دانشگاه
- گواهی تسلط به زبان آلمانی یا انگلیسی
چگونه برای ویزای دانشجویی آلمان درخواست دهیم؟
فرایند درخواست ویزای دانشجویی آلمان برای بسیاری از دانشجویان بینالمللی میتواند گیجکننده باشد. روند درخواست ویزای دانشجویی آلمان در هر کشور متفاوت است اما برای داشتن یک دید کلی، گامهای اصلی و مورد نیاز در این راستا را توضیح میدهیم.
گامهای درخواست ویزای دانشجویی آلمان به شرح زیر است:
- مراجعه به نزدیکترین سفارت یا کنسولگری آلمان: برای پیدا کردن سفارت یا کنسولگری نزدیک در کشورتان یا کشورهای همسایه، میتوانید از طریق گوگل جستوجو انجام دهید تا از این طریق، اطلاعات بیشتری درباره موارد مورد نیاز و تعیین نوبت ویزا به دست آورید. همه مقامات رسمی آلمان در کشورهای دیگر، در کنار آدرس فیزیکی وبسایت رسمی آنلاین دارند و میتوان از این طریق هم تماس و اطلاعات گرفت.
- بازبینی موارد مورد نیاز و روند کار: به محض یافتن وبسایت سفارت آلمان در کشورتان، باید به بخش ویزای دانشجویی مراجعه کرده و تمام موارد نیاز مشخص شده برای کشورتان به همراه روند تعیین نوبت ویزا را ارزیابی کنید. پیش از اقدام برای گرفتن نوبت ویزا باید به دقت از بازبینی تمام اطلاعات جمعآوری شده، به خصوص اسنادی که باید به همراه داشته باشید، اطمینان حاصل کنید.
- تعیین نوبت ویزا: هنگامی که آماده شدید، باید یک نوبت ویزا تعیین کنید که این کار از طریق گامهای توضیح داده شده در وبسایت سفارت آلمان در کشورتان باید صورت بگیرد. در برخی کشورها، باید چند هفته زودتر از موعد برای گرفتن نوبت ویزا درخواست دهید چون برخی از سفارتهای خاص ممکن است نوبتهای ویزای زیادی داشته باشند و رسیدن نوبت به شما، طول بکشد. زمانبندی بسیار مهم است و گاهی اوقات ممکن است تمام نوبتهای ویزای دانشجویی پر باشد. از این رو باید خیلی سریع اقدام کنید.
- آماده داشتن تمام اسناد درخواست ویزا: به محض تعیین تاریخ نوبت ویزا، باید مجددا تمام اسنادتان را بررسی کنید تا از داشتن مدارک کاملتان مطمئن شوید. این کار را خودتان هم میتوانید انجام دهید و نیازی نیست با مراجعه به مشاوران یا آژانسهای مهاجرتی پول بدهید تا به بررسی مدارکتان بپردازند.
- آماده شدن برای مصاحبه ویزا: باید رقم درخواست ویزا (60 الی 75 یورو) را بپردازید و در زمان مصاحبه ویزایتان باید تاییدیه پرداخت این مبلغ را به همراه داشته باشید. در صورتی که درخواست ویزای شما رد شود، این مبلغ قابل بازگردانی نیست. برای پرداخت این رقم باید نرخ ارز در کشورتان را بررسی کنید و یورو را به همان میزان دقیق بپردازید. پس از پایان مصاحبه ویزا، پاسخ رسمی مبنی بر قبول یا رد شدن درخواست ویزایتان را دریافت میکنید.
بهترین زمان برای درخواست ویزای دانشجویی آلمان، بلافاصله پس از دریافت نامه پذیرش دانشگاه و حاصل کردن اطمینان از منابع مالی لازم برای تحصیل در آلمان است. این یکی از مهمترین موارد نیاز برای گرفتن ویزا است و اگر بورسیه رسمی نگرفته باشید، باید مدرک منابع مالیتان یا به عبارتی دیگر، مبالغ سپردهتان در حساب مسدود شده یک بانک آلمانی را نشان دهید.
به طور میانگین فرایند گرفتن ویزای دانشجویی آلمان بیش از 25 روز زمان میبرد. البته زمان این فرایند در هر کشور و آن سفارت آلمان که به آن درخواست میدهید، متفاوت است. سایر فرایندهای درخواست ویزای تحصیلی در آلمان معمولا حدود 3 ماه زمان میبرند.
نکته مهم: برای افزایش شانستان جهت کسب ویزای دانشجویی آلمان باید از یک حساب مسدود شده جهت اثبات مدارک منابع مالیتان استفاده کنید.
حساب مسدود شده، یک نوع حساب بانکی خاص است که نشان میدهد شما تمکن مالی لازم جهت زندگی در آلمان برای یک سال را دارید. در سال 2022، یک فرد خارجی در آلمان به حداقل 934 یورو در ماه نیاز دارد تا هزینههای زندگیاش را تامین کند. از این رو پیش از درخواست ویزای تحصیلی آلمان، باید مجموعا 11208 یورو در حساب مسدود شده بانکیتان داشته باشید.
ویزای متقاضی دانشجویی در آلمان
ویزای متقاضی دانشجو شدن در آلمان یک نوع ویزا است که امکان پذیرش در دانشگاه آلمان به صورت حضوری را میدهد. این ویزا در ابتدا به مدت سه ماه صادر میشد اما اکنون در صورت لزوم میتوان آن را برای شش ماه دیگر به محض ورود به آلمان تمدید کرد. اگر طی شش ماه بتوانید نامه پذیرش از یک برنامه تمام وقت یا برنامه دوره مقدماتی یک دانشگاه در آلمان را بگیرید، آنگاه میتوانید ویزای خود را به ویزای تحصیلی آلمان یا مجوز اقامت برای تحصیل در آلمان تبدیل کنید.
چگونه مجوز اقامت تحصیلی آلمان بگیریم؟
1.یک محل اقامت دائمی پیدا کنید: در هفته اول ورود به آلمان با ویزای تحصیلی، باید یک محل اقامت دائمی مثل خانه پیدا کنید.
2.ثبت اطلاعات در اداره اقامت: بلافاصله پس از یافتن محل اقامت، باید اطلاعاتی چون آدرس محل زندگی را به اداره اقامت محل زندگیتان تحویل دهید. پس از ثبت اطلاعات، تاییدیه ثبت را دریافت خواهید کرد.
اسناد مورد نیاز دانشجویان بینالمللی برای ثبتنام در اداره اقامت:
- پاسپورت یا کارت شناسایی ملی که باید معتبر بودن ویزای شما را ثابت کند.
- اجاره نامه
- تاییدیه آدرس محل زندگی که این تاییدیه باید از سوی صاحبخانه محلی که اجاره کردهاید، صادر شود.
3. ثبتنام در دانشگاه: برای شرکت در کلاسها و دسترسی به منابع دانشگاهی، رسما باید در دانشگاه ثبتنام کنید. این کار میتواند در دوره ثبتنام صورت گیرد و در نامه پذیرش، مهلت این دوره اطلاعرسانی خواهد شد.
این فرایند، نامنویسی در دانشگاه نام دارد که با ثبت فهرستی از اسناد در دفتر امور دانشجویی دانشگاه محلی که در آن به تحصیل خواهید پرداخت، تکمیل خواهد شد. علاوهبراین، باید پیش از گرفتن نام کاربری، رمز ورود و در نهایت کارت دانشجویی شهریه یک ترم را پرداخت کنید.
اسناد مورد نیاز دانشجویان بینالمللی برای ثبتنام در دانشگاههای آلمان به شرح زیر است:
- پاسپورت و کارت شناسایی ملی؛ اگر شهروندی هستید که برای ورود به آلمان ویزا گرفته، کارت ملی و پاسپورت شما باید ویزای تحصیلی معتبر برای ورود به آلمان را نشان دهد.
- تاییدیه پذیرش دانشگاه
- مدرک قبولی سنجش ورود به دانشگاه آلمان که اجازه میدهد تحصیلات خود در دانشگاه آلمانی را شروع کنید.
- عکسهای پاسپورتی
- بیمه سلامت دانشجویی
نکته: دفتر بینالمللی دانشگاهتان یک مکان کلیدی جهت گرفتن اطلاعات درباره تحصیلات و موارد مورد نیاز اقامت است.
4.درخواست برای مجوز اقامت تحصیلی: پس از ثبتنام در دانشگاه، باید با ارائه درخواست مجوز اقامت در اداره اتباع خارجی، ویزای خود را تمدید کنید.
اسناد مورد نیاز برای درخواست مجوز اقامت تحصیلی در آلمان
- فرم درخواست برای مجوز اقامت که به موقع تکمیل شده باشد
- پاسپورت و کارت شناسایی ملی که نشاندهنده اعتبار ویزای شما در صورت ورود به آلمان با ویزا است.
- اسنادی که آدرس دائم شما در آلمان را نشان دهد
- تاییدیه ثبت
- اجاره نامه
- نامه از صاحبخانه برای تایید آدرس دائم شما
- عکسهای پاسپورتی
- مدرک تمکن مالی (همان مدرکی که برای درخواست ویزا فراهم کردهاید)
- مدرک اشتغال به تحصیل (گواهی ثبتنام، تاییدیه پذیرش یا مدرک پذیرش مشروط تحصیلی)
- مبلغ پرداختی برای ثبت درخواست (رقم پرداختی برای ثبت این درخواست بین 56 الی 100 یورو برای مرتبه اول است. برای تمدید مجوز اقامت، این رقم به 49 الی 96 یورو میرسد. برای دانشجویان اهل ترکیه، این رقم 28.8 یورو است)
سوالات متداول ویزای دانشجویی آلمان
برای کدام فعالیتها میتوان ویزای دانشجویی آلمان گرفت؟
- دوره تحصیلات غیرآکادمیک زبان. یک دوره، سه الی دوازده ماه به طول میانجامد که درسهایش شامل حداقل 18 ساعت در هفته است. این دوره نباید با هدف آمادهسازی برای تحصیلات آکادمیک بعدی اخذ شود.
- اقدامهای پیش آکادمیک. یک دوره بیش از سه ماه طول میکشد که هدفش آماده سازی دانشجو برای تحصیلات آکادمیک تمام وقت است.
- دورههای زبان آلمانی پیش آکادمیک. شرکت در یک دوره مقدماتی پیش نیاز پذیرش نهایی شما در دانشگاه است.
- دوره مقدماتی مطالعات پایه. این دوره باید شما را برای آزمون ورودی آماده کند. پس از قبولی در این آزمون، مدرک ورودی معتبر دانشگاهی را دریافت خواهید کرد. (این در صورتی است که مدرک دیپلم شما در آلمان به رسمیت شناخته نشود)
- دوره مطالعاتی مقدماتی. این دورهها، ارائه دهنده مهارتهای زبانی، آکادمیک و علوم مخصوص مختص سیستم آموزشی آلمان هستند.
- حضور در یک دوره کارآموزی مقدماتی اجباری. شرکت در یک دوره کارآموزی باید پیش شرط پذیرش برنامه تحصیلی در دانشگاههای علمی و کاربردی باشد.
- تحصیلات با هدف گرفتن مدرک دانشگاهی. باید یک تاییدیه پذیرش تحصیلی از یک مرکز ارائهکننده آموزش عالی در آلمان دریافت کرده باشید. این موضوع به تحصیلاتی مرتبط است که به گرفتن یک مدرک تحصیلی شناخته شده چون کارشناسی، کارشناسی ارشد و PhD منجر میشود.
نامه تاییدیه پذیرش دانشگاه چیست؟
نامه تاییدیه پذیرش دانشگاه، یک تاییدیه مکتوب است که نشان میدهد شما به عنوان یک دانشجو پذیرفته شدهاید و معمولا شامل اطلاعات زیر است:
- جزییات ارائهکننده آموزش. یعنی جایی که در آن برای تحصیل پذیرفته شدهاید.
- کارت پاسخ پذیرش. باید محل پیشنهاد شده برای تحصیل را تایید کنید که این کار با پاسخ به دفتر پذیرش دانشگاه با یک کارت امضا شده انجام میشود.
- مهلت ثبتنام. تاریخهایی که شما باید ثبتنام دانشجوییتان را انجام دهید.
- تاریخ امتحانات. در صورت نیاز، این قسمت زمان امتحان زبان آلمانی یا آزمون ورودی مقدماتی به دانشگاه را نشان میدهد.
- جزییات درباره روز آشنایی با محیط. این روزی است که دانشجویان ورودی جدید درباره وضعیت امکانات و فعالیتهای دانشگاه اطلاع مییابند.
صلاحیت ورود به دانشگاه چیست؟
صلاحیت ورود به دانشگاه (به آلمانی: Hochschulzugangsberechtigung) یکی از اسناد کلیدی مورد نیاز برای درخواست پذیرش در یک مرکز آموزش عالی آلمان است. این مدرک، معادلسازی مدرک آموزشی در کشور خودتان با معیار آموزشی آلمان است. اگر تحصیلات پیشین شما با معیارهای مدرک صلاحیت ورود به دانشگاه یکسان نیست، باید یک آزمون تشخیصی بدهید. این آزمون فقط در صورتی از شما گرفته میشود که تمامی شرایط دیگر برای پذیرش در دانشگاه را داشته باشید.
کدام مدارک زبان برای تحصیل در آلمان معتبر هستند؟
مدارک معتبر و رسمیت یافته زبان آلمانی برای تحصیل در دانشگاههای آلمان به شرح زیر هستند:
- TestDaF سطح چهار
- مدرک DSH دو یا سه
- آزمون سنجش در پایان کلاسهای مقدماتی موسسهای
- گواهی سطح دو DSD
- مدرک C2 گوته
- مدرک Telc Deutch C1 یا B2 Hochschule
برای اثبات تسلط به زبان انگلیسی، میتوانید هر یک از مدارک ذکر شده زیر را ارسال کنید:
- نمره رسمی آزمون تافل. نمرات مورد نیاز: IbT-88, Pbt-66
- نمره رسمی آزمون آیلتس. این مدرک را میتوانید شخصا یا از طریق کنسولگری بریتانیا ارسال کنید. نمرات آزمون آیلتس باید بالای 6.5 باشد.
- مدرک انگلیسی پیشرفته کمبریج A، B یا C.
- سایر فرمهای جانشین معتبر نیز انتظار میرود پذیرفته شوند.
لازم به ذکر است برخی دانشگاههای خاص، مهارت و شرایط زبانی خودشان را دارند و از این رو، همه آزمونها و نمرات زبان در همه دانشگاهها پذیرفته نمیشوند.
سوالات متداول
ریز نمرات تحصیلات قبلی چیست؟
این یک سند رسمی است که دانشگاه یا مرکز آموزش عالیای که پیشتر در آن تحصیل کردهاید، همه نمرات دریافتی شما در طول دوران تحصیل را نشان میدهد. سند ریز نمرات باید مهر و امضا داشته باشد.
اعتبار نامه چیست؟
این سندی است که یک مقام ملی آموزشی (در ایران وزارت علوم) جهت به رسمیت شناختن مرکز آموزش عالی یا برنامه تحصیلی شما صادر میکند. با داشتن این مدرک میتوانید ثابت کنید که مدرک دریافتی شما از سوی یک مقام دولتی مورد تایید است.
گواهی محضری اسناد چیست؟
گواهی محضری (که به عنوان مدرک احراز هویت هم شناخته میشود) یعنی کپی مدارک اصلی شما باید دارای مهر و امضای رسمی و معتبر مقام مربوطه باشد. این قانون در قبال امضاها، مدارک و تاییدیههایی که فرم دیجیتال دارند، صدق نمیکند.
معادل مدرک کارشناسی/کارشناسی ارشد در آلمان به چه معنا است؟
اگر میخواهید پس از به پایان رساندن تحصیلات کارشناسیِ خارج از فرایند بولونیا، تحصیلات کارشناسی ارشد را آغاز کنید باید معادلسازی تحصیلات خود با تحصیلات لیسانس در آلمان را به تایید برسانید. باید این سند را از ارائهکننده مدرک آکادمیک پیشین خود دریافت کنید.
برنامه درسی برای تحصیل در آلمان چیست؟
برنامه درسی برای تحصیل در آلمان، سندی است که تمام مفاهیم و مهارتهایی که در تحصیلات گذشتهتان به دست آوردهاید را ذکر کرده است. اگرچه این پتانسیلها باید با الزامهای برنامه دانشگاهی که برای پذیرش در آن درخواست میدهید، مطابق باشد. برنامه درسی باید با فهرستی از ماژولهای تحصیلی مرتبط همراه باشد که در آن شرح مفصلی از برنامه مدرک، دپارتمان، دسته و دانشگاه ارائه شده است.
چه اطلاعاتی باید در رزومه درسی درج شود؟
وقتی ملزم به ارائه رزومه باشید، باید اطلاعات مرتبط با تحصیلات رسمی و غیررسمی پیشین خود، دورههای کارآموزی، فعالیتهای شغلی و خدمات ملی را به ترتیب زمان درج کنید. علاوهبراین باید اطلاعات مربوط به مهارتها و سایر استعدادهای خاص خود را وارد کنید. تحصیلات رسمی شامل اطلاعات درباره مدارس و دانشگاههایی است که در آن تحصیل کردهاید و رشته به همراه تاریخ فارغ التحصیل باید ذکر شوند.